Het doel van dit project is om bestaande ICM-strategieën in de tulpenteelt verder aan te vullen en door te
ontwikkelen met regeneratieve landbouwtechnieken, precisietoepassingen en data-gedreven technologie om
een gezonde en weerbare tulpenteelt te krijgen. Met als ambitie “0-Impact op milieu en omgeving” maar met
behoud van kwaliteit en vitaliteit van de tulp alsmede het economisch rendement en de “licence-to-produce”
van de bollenkweker. Hiermee krijgt de teler innovatieve en concrete sturing en monitoring op de vitaliteit en
weerbaarheid van zijn gewas en grond, het levert nieuwe essentiële handvaten bij de inzet en timing van laag
risico middelen en/of groene producten en inzicht in het rendement van de genomen maatregelen.
In het project wordt gewerkt aan de pakketten: [1] regeneratieve tulpenteelt [2] vitale tulpen [3] vroegtijdige
signalering [4] precisietoediening [5] kennisdeling & demonstratie

De tulpensector in Nederland staat voor grote uitdagingen. In de afgelopen paar jaar zijn er verschillende
nieuwe beleidskaders opgesteld die resulteren in aanvullende en stringenter wordende wet- & regelgeving. Het
betreft hier de Farm-to-Fork-strategie (verder te noemen de FtF-strategie), het 7e actieprogramma
nitraatrichtlijn, de Agenda Natuur inclusief 1.0, de Visie Landbouw, Natuur en Voedsel: Waardevol en
Verbonden. Dit naast de uitdagingen uit de reeds bestaande beleidskaders zoals de Kader Richtlijn Water en de
Richtlijn Duurzaam Gebruik Gewasbeschermingsmiddelen. Tevens is er de afgelopen jaren vanuit de
maatschappij een toenemende wens en behoefte om duurzamer tulpen te telen met minder impact op het
milieu en de omgeving. Naast deze externe factoren zijn de kwaliteitseisen aan geproduceerde tulpenbollen
onverminderd hoog. Strikte fytosanitaire eisen worden opgelegd door de markt en exportlanden en vereisen
een tulpenbol volledig vrij van ziekten, plagen en virussen. Daarbij verwachten afnemers een hoge interne
bolkwaliteit en -vitaliteit voor een goede bloemproductie. Het feit dat een tulp meerjarig geteeld wordt
betekent dat één misstap langdurig nadelige gevolgen heeft voor kwaliteit en opbrengsten. Tulpen telen
zonder impact op milieu en omgeving vraagt een verandering in teeltmanagement die in balans moet zijn met
de continuïteit in de bedrijfsvoering. Inzicht en handvaten dienen verkregen te worden voor de noodzakelijke
koerswijziging die verantwoord genomen dient te worden.
Door de (nieuwe) hierboven genoemde beleidskaders die het gebruik van chemische middelen en kunstmest
significant verder beperken, is de verwachting dat de kwaliteit en opbrengsten van tulpen zal afnemen. Dit
wordt bevestigd door een studie naar de impact van de FtF-strategie op basis waarvan is geconcludeerd dat de
verwachte gemiddelde productiedaling per landbouwgewas varieert tussen 10 en 20%1 .
De Nederlandse tulpenbol wordt geroemd om zijn gezondheid en kwaliteit. Daardoor heeft de Nederlandse
tulpenbol en –bloem een ijzersterk imago en marktpositie in het buitenland en is de tulp uitgegroeid tot ons
nationaal symbool. De teeltoppervlakte van tulpen in Nederland bedraagt ca. 14.500 ha (bron: CBS) wat
neerkomt op zo’n 53 procent van het totale bloembollenareaal. De jaarlijkse tulpenbollenproductie bedraagt
naar inschatting een ca. 7 miljard stuks. Daarvan worden er ca. 1,5 miljard stuks verkocht voor verkoop in
tuinen en parken (droogverkoop) en worden er ca. 5,5 miljard stuks gebruikt voor het in bloei trekken van
tulpenbloemen. Daarmee staat de tulp al jaren steevast de top 3 van grootste bloemengewassen. De
inschatting is dat totale tulpenomzet in Nederland meer dan € 600 miljoen bedraagt.

Het project draagt bij aan de missie Kringlooplandbouw; MMIP A2: Gezonde, weerbare bodem en
teeltsystemen gebaseerd op agro-ecologie zonder schadelijke emissies naar grond- en oppervlaktewater. Door
de geplande onderzoeken in dit project worden de bestaande ICM-strategieën in de tulpenteelt aangevuld en
doorontwikkeld met strategieën uit de regeneratieve landbouw, precisielandbouw en datatools. Hierdoor
wordt het tulpenteeltsysteem slim ingericht naar de toekomst toe waardoor het gewenste weerbaarheids- en
duurzaamheidsniveau kan worden bereikt en wordt deze tevens wordt voorzien van monitoring- en
detectiesystemen om de kwaliteit, inhoud en gezondheid van de tulpen nauwkeurig te kunnen monitoren en
bijsturen. De fytosanitaire en kwaliteitseisen aan de geteelde tulpen zijn immers hoog en dienen dan ook
adequaat te worden geborgd. Door de synergie tussen de ICM-strategieën kan er volhoudbare tulpenteelt in de
toekomst blijven plaatsvinden met een forse vermindering van gebruik van chemische
gewasbeschermingsmiddelen, (kunst)meststoffen en watergebruik, en door het voorkomen van emissies van
nutriënten en residuen naar bodem, lucht en water er minder afwenteleffecten voor de omgeving zullen ontstaan. Het betreffen hier kansrijke innovaties met een grote sense of urgency. De license-to-produce dient
te worden geborgd voor en door de tulpensector. Dit wordt onderschreven door het stevige consortium dat is
gevormd voor de uitvoering van dit PPS-project en waarin alle stakeholders uit de tulpensector zijn
vertegenwoordigd. Door betrokkenheid van deskundige kennispartners en kennisinstellingen, is de
aanwezigheid van de benodigde kennis geborgd.

Met dit project worden de volgende resultaten beoogd:
 Toepassingsmogelijkheden en validatie van regeneratieve landbouwtechnieken voor een weerbare
tulpenteelt;
Uitwerking van een vitaliteitsmodel om kwaliteit en inhoud van geteelde tulpen meerjarig te
monitoren en te bewaken op cultivarniveau;
 Inzicht in de toepassingsmogelijkheden en validatie van algoritmes voor vroegtijdige signalering van
ziekten en plagen in de tulpenteelt op basis van gegenereerde beelddata door bestaande virusrobots;
 Inzicht in precisietoedieningstechnieken voor een effectieve inzet van groene producten en laag risico
middelen in ICM strategieën;
 Inzicht in de impact die de genoemde resultaten gaan bieden op milieu en omgeving;
 Kennisdeling en demonstratie van de bovengenoemde resultaten aan de tulpenkwekers en overige
betrokken partijen bij de tulpenketen.